【台文世界】Kòe-nî 過年

Image by pikisuperstar on Freepik.

Chhiáⁿ an-chong NunitoPOJ jī-hêng, phòe-ha̍p Firefox Browser lâi tha̍k.
請安裝NunitoPOJ字型,配合Firefox瀏覽器來讀

◉Iûⁿ Hí-oān

Kū-le̍k cha̍p-jī goe̍h jī-káu, sī chi̍t nî tiong-kan goán tau siōng-kài bô-êng ê chi̍t kang. Thiⁿ iáu-bōe phah-phú-kng, ta̍k-ke tio̍h ài khí chhn̂g, thèng-hāu a-bú hun-phòe kin-á-ji̍t múi chi̍t ê lâng chheng-sàu ê jīm-bū. A-pah hām a-hiaⁿ sī lò-kha-á, hàn-chháu ē-tàng kóng sī chhù lāi-té siōng-hó–ê, chhin-chhiūⁿ sé thang-á-mn̂g, tah chhun-liân chit khoán su-iàu peh-koân peh-kē ê khang-khòe, ta̍k nî lóng ē hō͘ in pau–khì. Góa hām a-bú in-ūi seⁿ chò sè-lia̍p-chí, chhiú-bóe-la̍t mā khah bô kàu, só͘-í hū-chek piàⁿ-sàu thô͘-kha, tàn pùn-sò, sé piān-só͘ chit chióng khah khin-khó ê tāi-chì. Góa chin-chiàⁿ chiok hiáng-siū choân-ke kāng-sim, kā chhù-lāi chéng-lí kah chheng-khì tang-tang ê sî-chūn.

Tōa-piàⁿ-sàu í-gōa, choân-ke tī kòe-nî ê sî tī chhù-lāi pài chó͘-sian kah pài chàu-sîn mā sī chi̍t hāng Tâi-oân bîn-kan sìn-gióng ê tiōng-iàu hong-sio̍k. Hit-sî, Ang-kè-toh téng m̄-nā ū sam-seng, sù-kó kah hoat-kóe, siōng te̍k-pia̍t–ê sī, a-bú koh ē chhoân chi̍t óaⁿ tīⁿ-tīⁿ-tīⁿ ê pe̍h-pn̄g, pn̄g ê téng-koân koh ē chhah chi̍t ki “chhun-á-hoe”, piáu-sī lâi-nî ē-tàng ū “chhun-pn̄g”. Ū thoân-soat kóng Tē-ki-chú siōng ài chia̍h ke-thúi, nā seng kā Tē-ki-chú an-tah hō͘ hó-sè, mê-nî chhù–nih tōa-sè hāng tāi-chì chiah ē pêng-an, sūn-sī. Sī kóng, chit-má chē-chē lâng chhù–ni̍h bô leh chú pn̄g, khì gōa-kháu bé chi̍t lia̍p ke-thúi pn̄g-pau m̄-nā khah lī-piān, nā pài hó, koh ē tàng chò tiong-tàu-tǹg, chin-chiàⁿ sī: “it kiam jī kò͘, bong lâ-á kiam sé khò͘.”

Kìⁿ-nā sî-kan chiap-kīn beh-àm-á, goán tō ē chū-tōng pâi-lia̍t hó-sè chún-pī sé sin-khu. Ǹg-bāng goán ē-tàng kā chi̍t nî ê phî-lô, soe-ūn choân-pō͘ hō͘ lâu-chúi chhōa cháu, ǹg-bāng sin ê chi̍t nî ū hó ê khai-sí. Kā sin-khu sé chheng-khì, chhēng sin-saⁿ, chún-pī chhut-mn̂g khì a-kong tau ûi-lô͘ lo͘h!

Thoân-îⁿ-toh si̍t-chāi ū-kàu chheⁿ-chhau, ū-kàu phong-phài–ê, ta̍k hāng chhài lóng ū te̍k-sû ê phang-bī, hō͘ lâng phīⁿ tio̍h chhùi-nōa sī chha̍p-chha̍p-tih. Liông-hê, sió-kńg-á, chio̍h-pan-hî, hî-si̍t-tâng-á, iáu-koh ū góa siōng ài chia̍h ê “o͘-hî-chí” neh! Sui-jiân goán tau tòa tī káng-kháu-piⁿ, kui toh chhiⁿ-chhiⁿ-chhiⁿ siōng-téng ê hái-sán liāu-lí mā kan-ta kòe-nî sî-á chiah chia̍h ē tio̍h, pêng-siông-sî -á sī bô-khó-lêng ū chiah-nī chē hó-liāu thang chia̍h. Sī-tōa-lâng ná kóng ná chia̍h, gín-á tō tī piⁿ-á ná chia̍h ná sńg, chit chióng khoài-lo̍k khin-sang ê khì-hun, hō͘ nî-cheh ke-thiⁿ chiok chē un-loán ê chu-bī.

Kòe-nî sî-á ài kā kui keng chhù piàⁿ hō͘ chheng-khì, hō͘ góa io-sng koh pōe-thiàⁿ, sī chin thiám bô-m̄-tio̍h, m̄-koh, mā kan-ta tī kòe-nî ê sî chiah ū san-tin hái-bī thang chia̍h, ū teh-nî-chîⁿ thang the̍h, koh ū sin-saⁿ thang chhēng. Pêng-siông-sî-á chi̍t kháu-chàu ta̍k-ke lóng chiâⁿ bô-êng, ē-tit-thang ū ki-hōe thoân-îⁿ, chò-hóe hó-hó-á chē–lo̍h-lâi chia̍h-pn̄g phòe ōe, tùi góa lâi kóng, tō sī siōng-kài hēng-hok ê chi̍t nî.

註:本文是民間風俗記事。

廣告/手到心至抄寫本-箴言

我有話要說