修理風琴 Siu-lí Hong-khîm

(請安裝Taigi Unicode字形,配合Firefox瀏覽器來讀)

口述:林道生。整理:姚志龍

佇玉山神學院教冊 ê 年代,真濟平地、山地教會是用風琴咧伴奏聖樂。風琴較細台,木料嘛較普通,兩个人就搬咧走,無親像鋼琴重 khoâiⁿ-khoâiⁿ。彈風琴 ê 時,跤著愛一直 la̍p,保持風箱內有壓力,通震動簧片仔,才會發出聲音。風箱若破損、必痕漏風,風琴就無作用。49 个琴鍵用一段時間後,會走音、會沉落,煞無發度使用,因為真少人會曉修理,修理 ê 費用是一个負擔,對教會產生真大 ê 困擾。
當時學校有四个科系,逐禮拜三下晡,學生攏愛來學修理風琴,全校一學期舉辦一、兩擺,修理風琴比賽,看佗一組修理較緊,聲音較準。代先揣幾台舊風琴,共零件拆予開,六个人一組,佇運動埕舉辦比賽,當時校長楊啟壽牧師佇國外進修,對美國來 ê 副院長 Tako看著這款場面,真歡喜一直翕相寄去向美國母會報告。
後來,學校發公文予逐間教會,凡若有需要修理 ê 風琴,歡迎運送來學校,免費修理閣免費寄還教會,這個活動得著真好 ê 回應,解決真濟教會 ê 問題。修理 ê 方法無困難:用大支鐵釘仔 ê 頭,共簧片仔勾出來,用鋸鑢仔輕輕仔磨,這是調整簧片仔 ê 技巧,累積豐富 ê 經驗後,才會緊閣準。補風箱佮一寡仔傳動系統 ê 連結,講–來也無真困難。
基本 ê 工具是,鉸刀、鉗仔、槓錘仔佮補風箱 ê 材料;黏糊,用松膠佮牛膠濫做伙才會有夠黏,風箱用袂漏風 ê 厚帆布,佇五金行買。有人會好奇,你哪會曉修理風琴?簡單講:我對樂器有興趣,捌用一个暑假佇教具行幫助修理風琴。出席日本東京都亞洲作曲家聯盟,買著一本修理風琴 ê 冊,增加真大 ê 信心。修理第一台,是花蓮港安息日教會,知影我是音樂老師,煞講著一台風琴漏風擲佇壁邊,我就去看一下,原來是風箱破去,我共牧師講:「猶會修理 chit,毋免工錢,請支付材料費,大概百外箍(當時錢較大 îⁿ)就好。」琴修理好,安息日會 ê 牧師是歡喜甲袂顧得。

Tī Gio̍k-san Sîn-ha̍k-īⁿ kà-chheh ê nî-tāi, chin chē pêⁿ-tē, san-tē kàu-hōe sī ēng hong-khîm leh phōaⁿ-chàu Sèng-ga̍k. Hong-khim khah sè-tâi, bo̍k-liāu mā khah phó͘-thong, nn̄g-ê lâng chiū poaⁿ leh cháu, bô chhin-chhiūⁿ kǹg-khîm tāng-khoâiⁿ-khoâiⁿ. Tôaⁿ hong-khîm ê sî, kha tio̍h ài it-ti̍t la̍p, pó-chhî hong-siuⁿ lāi ū ap-le̍k, thang chìn-tōng hông-phìⁿ-á, chiah-ē hoat-chhut siaⁿ-im. Hong-siuⁿ nā phòa-sún, pit-hûn lāu-hong, hong-khîm chiū bô chok-iōng. 49 ê khîm-jí-á ēng chi̍t-tōaⁿ sî-kan āu, ē cháu-im, ē tîm–loeh, soah bô hoat-tō͘ sú-iōng, in-ūi chin chió lâng ē-hiáu siu-lí, siu-lí ê hùi-iōng sī chi̍t-ê hū-tam, tùi kàu-hōe sán-seng chin tōa ê khùn-jiáu.

Tong-sî ha̍k-hāu ū sì-ê kho-hē, ta̍k lé-pài-saⁿ ē-po͘, ha̍k-seng lóng ài lâi o̍h siu-lí hong-khîm, choân-hāu chi̍t ha̍k-kî kí-pān chi̍t-nn̄g pái, siu-lí hong-khîm pí-sài, khòaⁿ tó chi̍t-cho͘ siu-lí khah kín, siaⁿ-im khah chún. Tāi-seng chhōe kúi-tâi kū hong-khîm, kā lêng-kiāⁿ thiah hō͘ khui, la̍k-ê lâng chi̍t-cho͘, tī ūn-tōng-tiâⁿ kí-pān pí-sài, tong-sî hāu-tiúⁿ Iûⁿ Khé-siū bo̍k-su tī kok-gōa chìn-siu, tùi Bí-kok lâi ê hù-īⁿ-tiúⁿ Tako khoàⁿ tio̍h chit-khoán tiûⁿ-bīn, chin hoaⁿ-hí it-ti̍t hip-siōng kià khì hiòng Bí-kok bó-hōe pò-kò.

Āu-lâi, ha̍k-hāu hoat kong-bûn hō͘ ta̍k-keng kàu-hōe, hoān-nā ū su-iàu siu-lí ê hong-khîm, hoan-gêng ūn-sàng lâi ha̍k-hāu, bián-hùi siu-lí koh bián-hùi khià hêng kàu-hōe, chit-ê oa̍h-tāng tit-tio̍h chin hó ê hôe-èng, kái-koat chin-chē kàu-hōe ê būn-tê. Siu-lí ê hong-hoat bô khùn-lân: Ēng tōa-ki thih-teng-á ê thâu, kā hông-phìⁿ-á kau–chhut-lâi, ēng kì-lê-á khin-khin-á bôa, che sī tiâu-chéng hông-phìⁿ-á ê ki-khiáu, lúi-chek hong-hù ê keng-giām āu, chiah-ē kín koh chún. Pó͘ hong-siuⁿ kap chi̍t-kóa-á thoân-tōng hē-thóng ê liân-kiat, kóng–lâi iā bô chin khùn-lân.

Ki-pún ê kang-khū sī, ka-to, ngeh-á, kòng-thûi-á kap pó͘ hong-siuⁿ ê châi-liāu; Liâm-kô͘, ēng siông-ka kap gû-ka lām chò-hóe chiah-ē ū kàu liâm, hong-siuⁿ ēng bē lāu-hong ê kāu phâng-pò͘, tī ngó͘-kim-hâng bé. Ū lâng ē hò͘ⁿ-kî, lí ná ē-hiáu siu-lí hong-khîm? Kán-tan kóng: Goá tùi ga̍k-khì ū hèng-chhù, bat ēng chi̍t-ê sú-kà tī kàu-khū-hâng pang-chān siu-lí hong-khîm. Chhut-se̍k Ji̍t-pún Tang-kiaⁿ-to͘ A-chiu chok-khek-ka liân-bêng, bé tio̍h chi̍t-pún siu-lí hong-khîm ê chheh, chēng-ka chin tōa ê sìn-sim. Siu-lí tē-it tâi, sī Hoe-liân-káng An-hioh-ji̍t kàu-hōe, chai-iáⁿ góa sī im-ga̍k lāu-su, soah kóng tio̍h chi̍t-tâi hong-khîm lāu-hong tàn tī piah-piⁿ, góa chiū khì khoàⁿ–chi̍t-ē, goân-lâi sī hong-siuⁿ phòa–khì, góa kā bo̍k-su kóng: “Iáu-ē siu-lí–chit, m̄-bián kang-chîⁿ, chhiáⁿ chi-hù châi-liāu-hùi, tāi-khài pah-gōa kho͘ (tong-sî chîⁿ khah tōa îⁿ) tō hó.” khîm siu-lí hó, An-hioh-ji̍t-hōe ê bo̍k-su sī hoaⁿ-hí kah bē-kò͘–tit.

重 khoâiⁿ-khoâiⁿ:真重。
風箱(hong-siuⁿ):又稱風櫃,風琴 ê 軀動力。
必痕(pit-hûn):龜裂、裂痕、裂紋。
琴鍵(khîm jí-á):若 61 个琴鍵 ê 風琴,有加 5 支音栓用來調整音色。
四个科系:神學系、音樂系、社會服務系、基督教教育系。
Tako:益士德(Rev. William Henry Estell)副院長,對玉神貢獻真大,伊來台灣 ê 時趕緊學華語、牧師娘學台語,益牧師死後埋佇校園內,土葬 ê 墓是學生輪流挖 ê。
鋸鑢仔(kù-lōe-á, lòe-á, kì-lē-á):銼刀。
牛膠:用牛大骨囥佇筒管仔內炕甲會黏/tang-kóng-á lāi khòng kah ē liâm.
厚帆布:五金行或去「台中琴行」買,一面是烏色 ê,耐用袂漏風。

廣告/美好腳蹤368認購

我有話要說