(Chhiáⁿ an-chong Taigi Unicode jī-hêng, phòe-ha̍p Firefox Browser lâi tha̍k. 請安裝Taigi Unicode字形，配合Firefox瀏覽器來讀)
口述：林道生。整理：姚志龍
2020年「新型肺炎」佇世界大流行，台灣規定逐家攏著愛掛喙罨，喙罨變做日常必需品；最近我看《台灣啟示錄》「你毋知影 ê 強盜李師科～愛國老兵是按怎刣警察，奪槍搶銀行。」某日 ê 下晡，搶匪頭殼戴假頭鬃、吐舌仔帽（鴨舌帽）、掛喙罨，閣伏面攑銃，搶劫土地銀行古亭分行新台幣540外萬成功逃走。因為這件事，是台灣治安史上，頭一擺夯銃搶劫銀行，金額閣濟 kah 會當佇台北市區，買幾矣間厝 ê 大筆錢，代誌煞足轟動。而請，警方咧辦案，發生誤掠計程車司機王迎先，刑求後取口供，強迫伊承認搶劫土地銀行，王迎先予警察押去揣犯案工具佮賊款 ê 時，趁機會跳落秀朗橋下 ê 新店溪，伊用自殺來表明清白。隔一段時間，才掠著真正 ê 搶匪李師科，法院判死刑，無外久執行槍決。這个事件以後，逐間銀行門口攏有貼「褪口罩」ê 告示，防範閣發生搶劫。
彼年 ê 年底，一位蹛佇都市做工課 ê 原住民青年，提年底獎金 ê 支票，真歡喜行入銀行欲換現金，伊有掛喙罨，面仔看袂清楚，櫃臺 ê 姑娘仔用國語佮台語濫咧對伊講：請「褪口罩一下！」這位小可仔捌台語ê 青年，聽做，「褪褲走一下！」心內感覺真奇怪「是按怎別人領錢，毋免褪褲走一下，我哪著按呢？敢是我拄對山頂來都市無外久，皮膚有較烏？」頭一擺行入銀行領錢，逐項攏無清楚，欲領錢予山頂 ê 序大人過年，愛小忍耐咧，喙仔微微仔笑一下，當場褪 kah 賰一領內褲；這時，銀行所有 ê 人，大家目睭褫 kah 真大蕊，對伊金金相，「這是啥代誌？」這位青年應櫃台姑娘仔 ê 要求，佇銀行內，大家 ê 目睭前走一輾，共褲穿予好勢，行去櫃台前，真客氣問姑娘仔：「按呢敢會當領錢矣？」櫃台 ê 姑娘仔真歹勢、面仔紅紅紅，一直共伊會失禮講：「歹勢，真正足歹勢！會使、會使領錢。」
這句「褪口罩」兩款語言透濫，講做「褪褲走」煞害人真正褪褲走一輾。可是，代誌已經發生矣，無法度改變。行員真客氣徛起來，共點好 ê 現金，交予手骨真粗勇 ê 青年。這位青年足有禮貌，用伊慣勢 ê 語氣講：「不用很客氣在我啦！謝謝！（華語）」（毋免遐客氣啦！多謝！）行員緊應講：「袂啦，袂啦！」隨時閣有一位媠姑娘仔，行倚來送伊出大門。領著錢ê 青年，那行那呼噓仔（吹口哨），行去公車站，等車班欲轉去山頂 ê 厝。佇車內伊閣回想，頭拄仔「褪口罩」應該是聽毋著 ê 誤會！領錢後，銀行 ê 態度是遐爾仔客氣，閣送我離開銀行，佮我拄行入銀行，叫我「褪褲走一下」真正差咧天佮地！總是想著，主日禮拜，牧師捌講過「耶穌予人釘佇十字架 ê 刑罰」，耶穌予人恥笑、凌辱、處死 ê 艱苦，就是咱日常生活應該學習 ê 模樣。
2020 nî “Sin-hêng Hì-iām” tī sè-kài tōa-liû-hêng, Tâi-oân kui-tēng ta̍k-ê lóng tio̍h ài kòa chhùi-am, chhùi-am piàn chò ji̍t-siông pit-su-phín; Chòe-kīn góa khoàⁿ Tâi-oân Khé-sī-lio̍k “Lí m̄ chai-iáⁿ ê kiông-tō Lí Su-kho ~ Ài-kok lāu-peng sī án-choáⁿ thâi kéng-chhat, toa̍t chhèng chhiúⁿ gîn-hâng.” Bó͘-ji̍t ê ē-po͘, chhiúⁿ-húi thâu-khak tì ké thâu-chang, thó͘-chi̍h-á-bō, kòa chhùi-am, koh ho̍k-bīn giâ chhèng, chhiúⁿ-kiap Thó͘-tē gîn-hâng Kó͘-thêng hun-hâng Sin Tâi-phiò 540 gōa bān sêng-kong tô-cháu. In-ūi chit-kiāⁿ-sū, sī Tâi-oân tī-an sú siōng, thâu chi̍t-pái giâ-chhèng chhiúⁿ-kiap gîn-hâng, kim-gia̍h koh chē kah ē-tàng tī Tâi-pak chhī-khu bé kúi-nā keng chhù ê tōa-pit chîⁿ, tāi-chì soah chiok hong-tōng. Jî-chhiáⁿ, kéng-hong leh pān-àn, hoat-seng ngō͘ lia̍h kè-thêng-chhia su-ki Ông Gêng-sian, hêng-kiû āu chhú kháu-keng, kiông-pek i sêng-jīn chhiúⁿ-kiap Thó͘-tē gîn-hâng, Ông Gêng-sian hō͘ kéng-chhat ah khì chhōe hoān-àn kang-khū kap chha̍t-khoán ê sî, thàn ki-hōe thiàu lo̍h Siù-lóng-kiô ē ê Sin-tiàm-khe, i ēng chū-sat lâi piáu-bêng chheng-pe̍h. Keh chi̍t-toāⁿ sî-kan, chiah lia̍h tio̍h chin-chiàⁿ ê chhiúⁿ-húi Lí Su-kho, hoat-īⁿ phoàⁿ sí-hêng, bô gōa kú chip-hêng chhèng-koat. Chit ê sū-kiāⁿ í-āu, ta̍k-keng gîn-hâng mn̂g-kháu lóng ū tah “Thǹg khô͘ cháu” ê kò-sī, hông-hoān koh hoat-seng chhiúⁿ-kiap.
Hit-nî ê nî-té, chi̍t-ūi tòa tī to͘-chhī chò khang-khòe ê goân-chū-bîn chheng-liân, the̍h nî-té chióng-kim ê chi-phiò, chin hoaⁿ-hí kiâⁿ ji̍p gîn-hâng beh oāⁿ hiān-kim, i ū kòa chhùi-am, bīn-á khoàⁿ bē chheng-chhó, kūi-tâi ê kó͘-niû-á ēng “Kok-gí” kap Tâi-gí lām leh tùi i kóng: Chhiáⁿ “Thǹg “Khô͘-cháu” chi̍t-ē!” Chit-ūi sió-khoá-á bat Tâi-gí ê chheng-liân, thiaⁿ chò, “Thǹg khò͘ cháu–chi̍t-ē!” Sim-lāi kám-kak chin kî-koài, “Sī án-chóaⁿ pa̍t-lâng niá chîⁿ, m̄-bián thǹg khò͘ cháu–chi̍t-ē, góa ná tio̍h án-ne? Kám-sī góa tú tùi soaⁿ-téng lâi to͘-chhī bô gōa-kú, phôe-hu ū khah o͘?” Thâu chi̍t-pái kiâⁿ ji̍p gîn-hâng niá chîⁿ, ta̍k-hāng lóng bô chheng-chhó, beh niá chîⁿ hō͘ soaⁿ-téng ê sī-tōa-lâng kòe nî, ài sió jím-nāi leh, chhùi-á bî-bî-á chhiò–chi̍t-ē, tong-tiûⁿ tǹg kah chhun chi̍t-niá lāi-khò͘; Chit-sî, gîn-hâng só͘-ū ê lâng, ta̍k-ê ba̍k-chiu thí kah chin tōa-lúi, tùi i kim-kim-siòng, “Che sī siáⁿ tāi-chì?” Chit-ūi chheng-liân èng kūi-tâi ko͘-niû-á ê iau-kiû, tī gîn-hâng lāi, ta̍k-ê ê ba̍k-chiu chêng cháu chi̍t-liàn, kā khò͘ chhēng hō͘ hó-sè, kiâⁿ khì kūi-tâi chêng, chin kheh-khì mn̄g ko͘-niû-á: “Án-ne kám ē-tàng niá chîⁿ a?” Kūi-tâi ê ko͘-niû-á chin pháiⁿ-sè, bīn-á âng-âng-âng, it-ti̍t kā i hōe sit-lé kóng: “Pháiⁿ-sè, chin-chiàⁿ chiok pháiⁿ-sè! Ē-sái, ē-sái niá chîⁿ.”
Chit-kù “Thou khô͘ cháu” nn̄g-khoán gí-giân thàu-lām, kóng chò “Thǹg khò͘ cháu” soah hāi lâng chin-chiàⁿ thǹg khò͘ cháu chi̍t-liàn. Khó-sī, tāi-chì í-keng hoat-seng a, bô hoat-tō͘ kái-piàn. Hâng-oân chin kheh-khì khiā–khí-lāi, kā tiám hó ê hiān-kim, kau hō͘ chhiú-kut chin chho͘-ióng ê chheng-liân. Chit-ūi chheng liân chiok ū lé-māu, ēng i si̍p-koàn ê gí-khì kóng:「不用很客氣在我啦！謝謝！（華語）」Hâng-oân kín ìn kóng: “Bē–lah, bē–lah!” Sûi-sî koh-ū chi̍t-ūi súi ko͘-niû-á, kiâⁿ oá lâi sàng i chhut tōa-mn̂g. Niá tio̍h chîⁿ ê chheng-liân, ná kiâⁿ ná kho͘-si-á, kiâⁿ khì kong-kiōng khì-chhia-chām, tán chhia-pang beh tńg khì soaⁿ-téng ê chhù. Tī chhia lāi i koh hôe-sióng, thâu-tú-á “Thǹg khò͘ cháu” eng-kai sī thiaⁿ m̄-tio̍h ê ngō͘-hōe! Niá chîⁿ āu, gîn-hâng ê thài-tō͘ sī hiah-nī-á kheh-khì, koh sàng góa lī-khui gîn-hâng, kap góa tú kiâⁿ ji̍p gîn-hâng, kiò góa “Thǹg khò͘ cháu–chi̍t-ē” chin-chiàⁿ chha leh thiⁿ kap tē! Chóng-sī siūⁿ tio̍h, Chú-ji̍t lé-pài, bo̍k-su bat kóng kòe “Iâ-so͘ hō͘ lâng tèng tī si̍p-jī-kè ê hêng-hoa̍t”, Iâ-so͘ hō͘ lâng thí-chhiò, lêng-jio̍k, chhú sí ê kan-khó͘, to̍h sī lán ji̍t-siông seng-oa̍h, eng-kai ha̍k-si̍p ê bô͘-iūⁿ.
